देशभर कलमको देवता श्री चित्रगुप्त भगवानको पुजा सम्पन्न

कृष्णा श्रीवास्ताव, बीरगंज।

वीरगन्ज लगायत देशभर कलमको देवता श्री चित्रगुप्त भगवानको पुजा सम्पन्न भएको छ । हरेक वर्ष झैं यो वर्ष पनि विधि पुर्वक चित्रगुप्त भगवानको पुजा सम्पन्न भएको छ। वीरगन्जको माइस्थान देखि घडिअरवा जाने बाटोको छेउमा अवस्थित चित्रगुप्त मन्दिरमा पुजा सम्पन्न भएको छ। तेस्तै वीरगन्ज महानगरपालिका वडा न १७ मा अवस्थित श्री चित्रगुप्त भगवानको मन्दिरमा पनि पुजा सम्पन्न भएको छ।

यो वर्ष कोरोनाको कहरका कारण मन्दिरको प्राङग्नमा उपस्थित नभई आआफ्नो घर बाटै प्रतेक्षप्रसारण हेरेर साथै थोरैमात्रामा उपस्थित भएर यो वर्ष पुजा मनाइएको छ। श्री चित्रगुप्त भगवानको पुजा बरे लेखिएको छ कि श्री सूर्य नारायणबाट आरोग्य, भोले भण्डारीबाट ज्ञान, आमा देवीबाट ऐश्वर्या, हनुमानबाट शक्ति, कार्तिकेय बाट सैन्य सफलता, भैरव बाट निर्भयता साथै मंगल गणेश प्राप्त हुनछ भनेर शास्त्रहरुमा उलेखित छ।

यसै गरी, जो सजिलैसँग सबैको लेखनको चाहना पूरा गर्दछ, उसको नाम चित्रगुप्त हो। यस प्रकार, चित्रांशलगायत धेरै मानिसहरू भगवान चित्रगुप्तको नियमित पूजा गर्छन्, तर हरेक वर्ष, कार्तिक शुक्ल पक्ष द्वितीयामा उनको वार्षिक उत्सव देश तथा विदेशमा धुमधामले मनाइन्छ। भगवान चित्रगुप्तको वर्णन पाद्य पुराण, स्कन्द पुराण, ब्रह्मापुराण, यमसंहिता र यज्ञवल्क्य स्मृति जस्ता धेरै धार्मिक ग्रंथहरूमा उल्लेख गरिएको छ।

श्री चित्रगुप्त भगवान सृष्टिकर्ता ब्रह्माको शरीरबाट उत्पन्न हुनुभएको ग्रंथहरूमा उल्लेख गरिएको छ। यस वंशलाई भगवान ब्रह्माको शरीरसँगको सम्बन्धका कारण कायस्थ भनिन्थ्यो। चित्रगुप्त जीको उत्पत्तिको अर्को कथा छ कि देवताहरू र असुरहरूले अमृतका लागि समुद्रलाई मथ्यो,त्यसमा जम्मा १४ रत्नहरू प्राप्त भए। श्री चित्रगुप्त पनि लक्ष्मी संग जन्मेका थिए। यो मानिन्छ कि श्री चित्रगुप्त भगवान ले ज्वालामुखी, चंडी देवी र महिषासुर मर्दिनीको पूजा गरेर एक आदर्श स्थापित गर्नुभयो।

भारतीय इतिहासको स्वर्ण युगदेखि चित्रगुप्त भगवानको पूजा व्यापक रूपमा फैलिन थाल्यो। उत्तर, दक्षिण, पूर्व र पश्चिम भारतका चार तीर्थस्थलहरू जस्तै श्री चित्रगुप्त भगवानका चार धामहरूबारे पनि उल्लेख गरिएको छ, जसमा उज्जैन, कांचीपुरम, अयोध्या र पटनाका नामहरू छन् ।चित्रगुप्त भगवानको पुराना पूजा स्थलहरू यी स्थानहरूमा अवस्थित छन्। यस बाहेक चित्रगुप्त मन्दिर नेपालको बिविन्न ठाउँ हरुमा छ। कतै उहाँको स्वतन्त्र मन्दिर छ, कतै उहाँ देवीदेवता, शिवशंकर वा सूर्य नारायणको मन्दिरमा संयुक्त रूपमा बसिरहेका छन्। चित्रगुप्त भगवान मुक्ति, भुक्ति, मोक्ष र यशको चतुर्मानी हुन। जसको पूजा कहिल्यै विफल हुँदैन।